LANDELIJK HOFJESBERAAD

Mariagaard is een hofje dat gebouwd is tussen 1936 en 1938 aan de Nieuwstraat in het centrum van Roosendaal. De voorgeschiedenis van Mariagaard gaat echter veel verder terug. Al op 29 augustus 1617 stichtte ‘vrouwe’ Joanna de Wasservas op de plek van het huidige Tongerloplein en het theater De Kring een godshuis voor vier oude arme vrouwen, van ‘goede deegelycke Catholycke ouders’. Het godshuis was eenvoudig: in het midden een voordeur met aan iedere kant een raam. De achterzijde was precies hetzelfde, zodat er twee kamertjes vóór en twee kamertjes achter ontstonden. In de stichtingsbrief van Wasservas staat onder andere: ‘De vier arme persoonen sullen altijt gehouden sijn daegelycx den dienst Gods, of Misse te horen ende te bidden voor siele van fundatrice en de van haere vrienden.’

 

Een groot aandeel in het behoud van de stichting had ook Nicolaas Rockox, behorend tot een bekende Antwerpse familie. Zonder hem was na de tachtigjarige oorlog wellicht aan de Wasservasstichting een vroegtijdig eind gekomen. Na die oorlog mochten kerken en kloosters nameljk geen bezittingen meer hebben en werden deze in beslag genomen. Rockox had in zijn testament laten opnemen dat, als deze goederen aan hun bestemming zouden worden onttrokken, de volle eigendommen van de grondpercelen zouden terugkomen aan hun erfgenaam Van Heetvelde. De familie Van Heetvelde eiste na de confiscaties in de tachtigjarige oorlog gronden en eigendommen van Rockox en Wasservas met succes terug.

 

Herbouw

In de jaren dertig van de vorige eeuw wilde de gemeente Roosendaal het huidige Tongerlo-plein onder handen nemen. De gemeente bereikte overeenstemming met de Wasservasstichting, waardoor de grond rond de St. Janskerk en de gebouwen met de tuin van het godshuis voor een termijn van honderd jaar in erfpacht werden afgestaan. Voorwaarde was herbouw op een andere locatie. Die herbouw, in de vorm van een hofje met de naam Mariagaard, vond plaats op een door schenking verkregen perceel weiland aan de Nieuwstraat. Het hofje bestond oorspronkelijk uit negen woonhuizen, een kapel, een poortgebouw en een binnenterrein. De kapel van het hofje werd door bisschop Hopmans op 12 februari 1937 ingewijd.

 

Woonstichting Aramis AlleeWonen heeft Mariagaard overgenomen en knapte het op. Eind mei 2008 werd Mariagaard (dat op de rijksmonumentenlijst staat) officieel heropend door Aramis AlleeWonen. De woonstichting heeft de binnentuin laten opknappen en de huisjes grondig laten renoveren. Het authentieke aanzien is hierbij in stand gehouden. Aramis AlleeWonen heeft het hofje in 2000 overgenomen van Stichting Sociaal Steunfonds St. Jan, die niet over de middelen beschikte om Mariagaard te renoveren en te onderhouden. Begin 2005 werden ook de panden Nieuwstraat 17 en 19, in gebruik als kantoor, aangekocht. Bij de overdracht is door de verkoper wel bedongen dat de kapel van Mariagaard blijvend kan worden aangewend voor huwelijken, dopen en begrafenissen.

Mariagaard is gebouwd voor met name de ongetrouwde, oudere vrouwen die werkten voor de pastoor of voor de katholieke kerk in het algemeen en geen pensioen genoten. Die doelstellingen worden niet meer gehanteerd. De enige voorwaarde voor toekomstige bewoners is dat zij ouder zijn dan 45 jaar.  Aramis AlleeWonen besteedt, buiten haar zorg voor betaalbaar en kwalitatief wonen in de gemeente Roosendaal, veel aandacht aan de leefbaarheid in de wijken en het behoud van cultureel en historisch erfgoed.

 

Bezoek: hofje en kapel zijn vrij toegankelijk.

Adres: Nieuwstraat 1-19, Roosendaal.

 

Bovenstaande tekst kwam tot stand dankzij de heer John Braat, stadsgids VVV Roosendaal, en Aramis AlleeWonen.

​