Hofje van Staats
IJsbrand Staats leefde van 28 november 1663 tot 11 november 1729 en stierf kinderloos. Staats was een welgestelde garenreder en –handelaar. Bij het testament van 2 augustus 1725 heeft hij zijn nalatenschap bestemd voor het onderhoud van arme en behoeftige vrouwen van de gereformeerde (nu hervormde) godsdienst, met de aanbeveling een hofje te bouwen. Tot zijn executeurs had hij benoemd Samuel van Gogh, Zacharias Hasius en notaris Aalst de Bruijn. Later is daar nog Pieter de Windt bijgekomen. De executeurs verkochten de garenrederij en van de opbrengst werd in de Nieuwe Uitleg grond gekocht die bestemd was voor de bouw van een hofje.
Op 29 juli 1730 heeft de broer van de stichter, Cornelis Staats, de eerste steen gelegd. Hij gebruikte daarbij een zilveren troffel, die met het daarbij behorende lederen voorschoot nog in de regentenkamer van het Hofje van Noblet aanwezig is. De bouw werd uitgevoerd naar het ontwerp van Hendrik de Werff en geschiedde onder toezicht van architect Abraham Kleyn. In 1733 was het hofje gereed en werd het betrokken door dertig oude vrijsters of weduwen, die volgens de reglementen minstens vijftig jaar oud en ook drie jaar in Haarlem woonachtig moesten zijn.
Sedert 1866 wordt het hoofdgebouw, met de uitstraling van een rijk patriciërshuis, verhuurd, thans aan het Widgets B.V. Boven de deuren in elk van de twee zijvleugels bevinden zich reliëfs, ontworpen door Frans Decker en gemaakt door de Haarlemse beeldhouwer Gerrit van Heerstal, voorstellende de Liefde en de Barmhartigheid. Achter het hoofdgebouw bevindt zich het hof. De woningen ervan zijn in de periode 1988-1991 grondig gerenoveerd en het aantal is tot twintig teruggebracht.
Bezoek: het hofje is op werkdagen van 10.00 tot 17.00 uur voor publiek toegankelijk.
Hofje van Staats
Jansweg 39, Haarlem
