Voorjaarsvergadering 2019 in Breda
Op zaterdag 13 april 2019 vond de voorjaarsvergadering Breda. Het huis van Nassau kreeg daar in het begin van de 15de eeuw in de Nederlanden vaste voet aan de grond door het huwelijk van een Nassau met de dochter van de heer van Breda, vrouwe Johanna van Polanen (1392-1445). Koning Willem Alexander is nog altijd heer van Breda. Niet alleen de stad, maar ook de gastvrouw van deze bijeenkomst, het Bredase Begijnhof, heeft een lange geschiedenis van verbondenheid met de Nassaus, aangezien die altijd het Begijnhof hebben beschermd. Een beeld van vrouwe Johanna staat in de hof, als herinnering aan de bescherming en de voorrechten die zij schonk aan het Begijnhof.
Het was de eerste keer dat het LHB te gast was bij het Begijnhof. De opkomst was weer zeer aanzienlijk, met ruim 100 vertegenwoordigers van 42 aangesloten hofjes, die met gemak de Waalse Kerk vulden. Hier kerkten de begijnen vóór de Reformatie, en maar liefst 317 van hen rusten tot op de dag van vandaag onder de kerkvloer.
Voorzitter Ed Wagemakers heette de aanwezigen welkom. Hij vertelde onderhoudend over de lange geschiedenis van het Begijnhof, dat in 2017 het 750-jarig bestaan vierde.
Ook al ging Breda in de 17de eeuw over tot de Reformatie, de Oranje-Nassause heren van Breda bleven het begijnhof beschermen, dat met zijn priester en kerk een katholiek steunpunt in een grotendeels protestantse stad bleef. De begijnen in Breda hielden stand tot ver in de 20ste eeuw, toen er steeds minder vrouwen toetraden. De 72ste en laatste meesteresse besloot daarom een bestuur aan te stellen dat na haar dood het begijnhof zou gaan beheren. In totaal hebben er ruim 900 begijnen gewoond; tegenwoordig is bewoning nog steeds voorbehouden aan alleenstaande vrouwen.
Het bestuur is trots op de geschiedenis van het Begijnhof, dat in tegenstelling tot begijnhoven elders nog steeds een zelfstandige instelling is, een oase in de stad die jaarlijks ruim 120.000 bezoekers trekt en die ook een rol speelt in de internationaal oplevende belangstelling voor de begijnenbeweging. Inmiddels zijn er ook zes boeken verschenen over verschillende aspecten van de geschiedenis van het begijnhof.
Na de vergadering was het woord aan Thomas van den Berg, senior beleidsmedewerker van de directie Erfgoed en Kunsten van het ministerie van OCW, die een uitgebreide inleiding over verduurzaming en monumenten gaf. Het werd duidelijk dat er aanvankelijk weinig aandacht was besteed aan monumenten, aangezien monumentenorganisaties niet bij de discussies waren betrokken. Het is ook nu nog onduidelijk wat er precies zal worden vastgesteld inzake de verduurzaming van monumentale panden.
De bijeenkomst werd afgesloten met een dankzegging aan het Begijnhof en beheerder Martin Rasenberg voor de warme ontvangst. Uiteraard kreeg voorzitter Wagemakers een exemplaar van het LHB-steentje en bijbehorende oorkonde overhandigd. Vervolgens werd er een lunch geserveerd en was er gelegenheid om even een frisse neus te halen op het Begijnhof. Na de lunch was het tijd voor een rondleiding in het hof, waarbij onder andere de oudste en bijzonderste stukken uit het rijke archief konden worden bezichtigd. Het archief is nu trouwens digitaal te raadplegen en verder veilig ondergebracht bij het stadsarchief.
Na een aansluitende wandeling door het oude stadshart van Breda, waarbij onder andere een bezoek werd gebracht aan de Onze Lieve Vrouwekerk met de tombes van de heren van Breda, werd de middag afgesloten met een gezellige borrel in de Waalse Kerk.
