Najaarsvergadering 2018 in Marsum
Op zaterdag 3 november 2018 toog het Landelijk Hofjesberaad naar het Friese Marsum, waar het Poptagasthuis en het bijbehorende landgoed met de Heringastate staan. Het was de vierde keer dat het LHB te gast was bij dit bijzondere Friese hofje, deze keer in verband met het feit dat de nabijgelegen stad Leeuwarden dit jaar Culturele Hoofdstad van Europa was. De opkomst was weer zeer aanzienlijk, met 95 vertegenwoordigers van 38 aangesloten hofjes. Het bestuur van de nieuwste deelnemer aan het Hofjesberaad maakte een opvallende entree: mevrouw Klok, echtgenote van de vertegenwoordiger van het Asyl voor Oude en Gebrekkige Zeelieden te Brielle, droeg de fraaie klederdracht van het eiland Voorne. Het paste naadloos in de sfeervolle ambiance van de historische Heringastate, waar de ontvangst plaats vond, en de uitstekende lunch.
De bijeenkomst zelf vond plaats in de Pontianuskerk, de historische kerk van het dorp waar het Poptagasthuis ook nadrukkelijk aanwezig is middels de monumentale grafsteen van stichter Henricus Popta (1635-1712) en de voogdenbank, waarin de voogden van het gasthuis – tot nu toe zijn er in totaal 60 voogden geweest – in bijzondere gevallen plaats nemen. Het gebeente van Popta is er in 1975 bijgezet in de grafkelder van de Eysinga’s, bezitters van Heringastate vóór Popta.
Germain Sandberg van Oudshoorn heette de aanwezigen namens zijn medevoogden welkom, waarna het woord werd gegeven aan de historicus Yme Kuiper, emeritus hoogleraar verbonden aan de Universiteit van Groningen, die een onderhoudende lezing hield over hofjes in Leeuwarden en omgeving. Kuiper houdt zich veel bezig met historische buitenplaatsen, en komt met zijn studenten regelmatig naar het bijzonder ensemble van buitenplaats, gasthuis en kerk te Marsum. In zijn lezing ging hij vooral in op de dwarsverbanden tussen de Leeuwardense hofjes, waarvan een aantal Popta kan hebben geïnspireerd tot zijn stichting, in het bijzonder het Boshuisengasthuis, dat qua opzet wel wat weg heeft van het Marsumse gasthuis. Aan de orde kwamen verder het voormalige en helaas verdwenen Ayttagodshuis in Swichum, het Gabbemagasthuis en het Marcelis Govertsgasthuis. Al deze gasthuizen hadden gemeen dat ze werden gesticht door personen die behoorden tot de elite van Leeuwarden.
Na de lezing was het tijd voor de vergadering die vooral in het teken stond van het toekomstig erfgoedbeleid, in het bijzonder de verduurzaming van monumentale gebouwen.
Tijdens de rondvraag werden nog een aantal andere punten aangestipt, zoals het bezoek van vertegenwoordigers van de National Almshouse Association uit Engeland in het voorjaar van 2018 en de enquête die namens de Japanse architect Shuhei Nemoto is rondgestuurd.
Via het hofje, waar Bert Prins nog het een en ander vertelde, liep het gezelschap naar het slot voor de lunch: daarna was het tijd voor een wandeling door het monumentale hart van Leeuwarden, waarbij het weliswaar fris was, maar goed weer. Daarbij werd onder andere ook het inmiddels bekende Boshuisengasthuis aangedaan. De dag werd ten slotte afgesloten met een borrel in Paleis-Hotel het Stadhouderlijk Hof.
